اورکلاک چیست ؟ آشنایی با مزایا و خطرات اورکلاک کردن

اورکلاک چیست؟

پردانزنه اصلی (CPU) کامپیوتر خود را در یاد داشته باشید. زمانی که در خط تولید کارخانه؛ تولید می گردد؛ طوری آن را تنظیم میکنند که در رنج فرکانس خاصی کار کند و برای آن یک ماکسیموم ( بیشینه ) فرکانس کاری نیز در نظر می گیرند؛ که روی یه کلاک پالس مشخصی تنظیم شده اند. بعضی شرکت ها این سرعت رو قفل میکنند و دیگر نمیتوان این سرعت رو به دل خواه خود دستکاری کرد اما بعضی شرکت ها هم هستند که این اجازه رو به ما میدهند که کاربر بتواند سرعت کلاک رو افزایش بدهد. این افزایش کلاک رو میگوند اور کلاک .
واژه اورکلاک رو گاهی اوقات به صورت مخفف OC می نویسند که به دو حرف اول کلمه OVERCLOCK اشاره می کند .اگر CPU شما استاندارد باشد برای انجام محاسبات حرارت زیادی تولید نمی کند؛ به همین خاطر نیازی به خنک کننده ؛ جهت خنک کردن CPU ندارید. اما شاید شما نیاز داشته باشید که این قفل رو بردارید و محدودیت کار CPU خود را افزایش دهید و سرعت آن را بالاتر از حد تایین شده ببرید .

اما چطور میشود این کار را انجام داد؟
برای افزایش سرعت CPU ؛ شما میتوانید به قسمت تنظیمات بایوس ( BIOS ) مراجعه کنید و از آنجا تنظیمات استاندارد را به صورت دل خواه دستکاری کنید تا افزایش سرعت CPU در سیستم شما پدیدار شود. قبل از دستکاری تنظیمات از روی حالت کارخانه ؛ این را در نظر داشته باشید که با استفاده از اورکلاک کردن ؛ سرعت سخت افزار انتخابی شما افزایش میابد اما انرژی که مصرف می کند هم به صورت مستقیم بالا میرود و در نتیجه با بالا رفتن مصرف انرژی الکتریکی ؛ حرارت مضاعفی را در قطعه شما تولید می کند. حتما دمای قطعه ای که او را اورکلاک می کنید را به طور مداوم مورد برسی قرار دهید تا قطعه شما دچار آسیب های ناشی از حرارت نشود . بارها دیده شده است که ایراداتی را در هنگام محاسبات سبک یا سنگین نشان میدهد و به فرض مثال در هنگام استفاده شما از کامپیوتر خود ؛ نا پایداری هایی از عملکرد قطعات سخت افزاری سیستم خود حس میکنید که حتی ممکن است که بلو پیج معروف هم رو به رو شوید و یا دستگاه شما به طور مدام خود را ری استارت کند .

چه قطعاتی را میتوان اورکلاک کرد؟

از نظر علمی و فنی ، هر قطعه ای که زیر مجموعه کلاک پالس قرار میگیرد و اجزای داخلی آن را با کلاک هماهنگ می شود رو میتوان اورکلاک کرد اما توی کامپیوتر معمولا CPU ، کارت گرافیک (GPU) ، رم و مادربورد چهار قطعه ای هستند که میتوان آنها را اورکلاک یا آندرکلاک کرد.

نکات کلیدی درباره  OVERCLOCK 

اورکلاک نیازی به نرم افزار یا سخت افزار خاصی ندارد، می توانید از طریق منوی بایوس مالی پلایر یا FSB رو تغییر بدهید.
موقع اورکلاک کردن سیستم ، مهمترین بحثی که پیش می آید بحث کولینگ و خنک سازی دستگاه هستش .
در اورکلاک بقیه قطعات هم نقش به سزایی دارا هستن ؛ به طور مثال اگر شما سیستم شما دارای یک هارد معمولی HDD باشد ؛ شاید تاثیر چشمگیری نداشته باشید یا اصلا متوجه تغییر نشید اما اگر یک هارد SSD روی سیستم شما نصب باشد کاملا متوجه این افزایش سرعت خواهید شد .

چرا ممکن است روزی به  OVERCLOCK کردن نیاز پیدا کنیم؟

همان طور که در ابتدای مقاله در رابطه با اورکلاک و نحوه کار آن خدمت شما عزیزان ؛ چندین بار به نتیجه اورکلاک کردن یک قطعه سخت افزاری اشاره کردم . پس قطعا شما عزیزان متوجه این موضوع شده اید که مزیت و ارجحیت میان دو سخت افزاری که اولی قابلیت اورکلاک شدن دارد و دومی این قابلیت را ندارد با کدام است ! باز هم گوش زد می کنم ؛ مزیت اورکلاک کردن یک قطعه سخت افزاری ، افزایش سرعت و بهبود عملکرد آن می باشد .
گیمرها و کاربران حرفه ای همیشه به دنبال این هستند که سخت افزارشان سریع ترین سرعت را به آنها ارائه دهد ؛ به همین منظورآنها علاقه شدیدی نسبت اورکلاک کردن سخت افزارشان دارند . با این وجود همان طور که از حال و هوای بازار بازی های کامپیوتری با خبرید ؛ می دانید که بازی های امروزی وابسته به کارت گرافیک هستند و پردازنده های مدرن در حالت استاندارد به تنهایی برای اجرای هرچه بهتر این بازی ها کافی نیستند . بنابراین باید اذهان کنم که ، در اغلب موارد با اورکلاک کردن پردازنده اصلی ، شما کمکی به اجرای سریع تر بازی هایتان نمی کنید .

چگونگی انجام عملیات OVERCLOCK 

برای این کار هر نوع پردازنده با هر نوع مادربوردی از روش مخصوصی استفاده می کنند . بسته به مدل پردازنده ها و مادربوردها این روش ها متفاوت است و نمی توان یک روش کلی و یک آدرس خاص برای مسیر یابی منوهای مربوطه عنوان کرد اما به اصول بیس و پایه ای اورکلاک اشاره می کنم .
اورکلاک در بایوس (BIOS) :
یکی از راهای پیشنهادی من به شما عزیزان اورکلاک از طریق بایوس هست ؛ فرکانس کاری پردازنده را تا حد مورد نیاز افزایش دهید و پس از ذخیره سازی تنظیمات انجام شده دوباره اقدام به راه اندازی سیستم کنید . در حال حاظر باید یک بار پردازشی سنگین را روی تمام هسته ها اعمال و اجرا کنید تا دمای پردازنده و پایداری سیستم را بیابید . این بار سنگین پردازشی می تواند مثلا یک بنچ مارک سنگین مثل Prime 95 باشد یا یک بازی که نیاز به سخت افزار قوی داشته باشد . حال پس از اعمال این بار پردازشی ؛ اگر سیستم شما پایداری داشت و دمای قطعات در حد نرمال و استاندارد بودند ، می توان گفت که مشکلی وجود ندارد و شما می توانید سرعت کلاک را قدری افزایش دهید. به عنوان مثل پردازنده‌ی Core i7 3770K با استفاده از خنک‌کاری هوایی خوب تا 4.6 گیگاهرتز اورکلاک می‌شود. در حالت معمول ولتاژ کاری آن زیر 1 ولت است و برای رسیدن به این سرعت، باید از ولتاژ 1.2 تا 1.3 ولت استفاده کرد . استفاده از مادربوردهای بهتر مثل ایسوس و گیگابایت نیز سقف اورکلاک را کمی افزایش می‌دهد.

مزایای اورکلاک 

خب مزیت اصلی اورکلاک این است که شما میتوانید سرعت کلاک پالس یک قطعه رو مورد افزایش قرار بدهید تا سیستم عملکرد سریع تر و بهتری داشته باشد . پس در این صورت شما نباید توقعه یک کار خارق العاد داشته باشید چون همان طور که از اسم اورکلاک معلوم است فقط در مورد کلاک استفاده میشود .
یکی دیگر از مزایای اورکلاک کردن این است که شما میتوانید در هزینه ی خود مقداری صرفه جویی کرده ، که خیلی قضیه مهمی نیست ، که البته آن هم بستگی به صبر و حوصله شما دارد .

معایب اورکلاک 

همانطور که گفته شد اورکلاک باعث افزایش سرعت کلاک میشود . افزایش کلاک یعنی اعمال ولتاژ بالا ، که این ولتاژ باعث گرمای بیشتر داخل قطعات شده و گرمای زیاد ، عمر قطعات الکترونیکی رو کاهش میدهد .
یکی دیگر از  مشکلاتی که میشود بهش پرداخت در بعضی از مواقع ارورهایی رو شاهد خواهید بود که آن هم باعث گرمای مضاعف قطعه هست . که یک نوع باگ یا خطا بوجود می آید که شاید مجبور بشوید قطعه رو عوض کنید .
خیلی از شرکت ها ، گارانتی قطعه رو بدون اورکلاک در نظر میگیرند ، به طور مثال در گارانتی به این نکنه اشاره میکنند که اورکلاک کردن قطعه تحت پوشش گارانتی قرار نمیگیرد ، یعنی این که اگر قطعه شما به دلیل اورکلاک کردن آن دچار حادثه و خرابی شود گارانتی به آن تعلق نمی گیرد و مسئولیت آن  به گردن خودتان هست . بگذارید کمی هم راجب به اورکلاک لپ تاپ ها برایتان بگویم . لپ تاپ ها را هم می توانید اورکلاک کنید اما در نظر داشته باشید که با توجه به فضای محدود ، کوچک و فشرده ای که دارند سیستم خنک کاری ضعیفی هم دارند و با داغ شدن قطعات حاصل از عمل اورکلاک و عدم خنک سازی آن ها فقط این عملتان به ضرر و زیان ختم می شود ! بنابراین بهتر است از انجام چنین کاری در مورد لپ‌تاپ‌ها اجتناب کنید.
اگر به اورکلاک کردن سخت افزار مثل رم، پردازنده‌ی اصلی و کارت گرافیک علاقه دارید، در اینترنت جست و جو کنید و از فرام‌های تخصصی استفاده نمایید. با جست و جو در مورد یک پردازنده یا کارت گرافیک خاص می‌توان در مورد خنک‌کاری لازم ، مادربورد و پاور مناسب ، ولتاژ کافی و بالاترین فرکانسی که می‌توان به آن دست یافت ، اطلاعات بیشتری به دست آورید.